1. Một thời, Thế Tôn trú ở Nāṭika, tại Giñjakāvasatha.
2. Tại đấy, Thế Tôn nói với các Tỷ-kheo:
- Niệm chết, này các
Tỷ-kheo, được tu tập, được làm cho sung mãn,
có quả lớn, có lợi ích lớn, nhập vào bất tử, cứu cánh là bất tử.
Vậy tu tập niệm
chết như thế nào, làm cho sung mãn niệm chết như thế nào để đưa
đến quả lớn, lợi ích lớn, nhập vào bất tử, cứu cánh bất tử?
3. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo khi ngày vừa tàn và đêm vừa
an trú, suy tư như sau:
"Các nhân duyên đem đến cái chết cho ta rất nhiều:
1) con rắn có thể cắn ta;
2) con bò cạp có thể cắn ta;
3) hay con rít có thể cắn ta.
Do vậy, ta có thể mệnh chung; như
vậy sẽ chướng ngại cho ta.
1)
Ta có
thể vấp ngã và té xuống.
2)
Cơm ta ăn có thể làm ta mắc bệnh
khi ăn,
3)
hay mật có
thể khuấy động ta,
4)
đàm có thể khuấy động ta.
5)
Các gió như kiếm có thể khuấy
động ta.
6)
Người có thể công kích ta,
7)
hay phi nhân có thể công kích ta,
do vậy có thể làm ta mệnh chung. Như
vậy sẽ là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy cần phải suy xét như sau:
"Nếu ta
còn có những pháp ác, bất thiện chưa được đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung
đêm nay, chúng có thể là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, nếu Tỷ-kheo trong khi suy xét như vậy, biết được như sau:
"Ta có
những pháp ác, bất thiện chưa được đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung đêm nay,
chúng có thể là chướng ngại cho ta",
thời này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy, để đoạn tận các
pháp ác, bất thiện ấy, cần phải tận
lực tác động ước muốn, tinh tấn, tinh cần, nỗ lực, không có thối chuyển chánh
niệm và tỉnh giác.
Ví như, này các Tỳ Kheo, áo bị cháy hay
đầu bị cháy, thời để dập tắt áo ấy hay đầu ấy, cần phải tận lực tác
động ước muốn, tinh tấn tinh cần nỗ lực, không có thối chuyển, chánh niệm và
tỉnh giác.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy, để
đoạn tận các ác, bất thiện pháp ấy, cần phải tận lực tác động ước muốn, tinh
tấn, tinh cần, nỗ lực, không có thối chuyển, chánh niệm, và tỉnh giác.
Nếu Tỷ-kheo ấy, trong khi suy
xét, biết được như sau:
"Ta không
có những pháp ác, bất thiện chưa đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung đêm nay,
chúng có thể là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy cần phải sống hoan hỷ
hân hoan, ngày đêm cần phải học tập trong các thiện pháp.
4. Ở đây, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo khi đêm
vừa tàn và ngày vừa an trú, suy tư như sau:
"Các
nhân duyên đem đến cái chết cho ta rất nhiều:
1)
con rắn có thể cắn ta;
2)
con bò cạp có thể cắn ta;
3)
hay con rít có thể cắn ta.
Do vậy, ta
có thể mệnh chung. Như vậy sẽ là chướng ngại cho ta.
1)
Ta có thể vấp ngã và té xuống.
2)
Cơm ta ăn có thể làm ta mắc bệnh khi ăn
3)
hay mật có thể khuấy động ta,
4)
hay đàm có thể khuấy động ta.
5)
Các gió như kiếm có thể khuấy động ta.
6)
Người hay phi nhân có thể công kích ta.
Và như vậy
có thể làm ta mệnh chung. Như vậy sẽ là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy cần phải suy xét như sau:
"Nếu
ta còn những pháp ác, bất thiện chưa được đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung
trong ngày, chúng có thể là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, nếu Tỷ-kheo trong khi
suy xét như vậy biết được như sau:
"Ta có
những pháp ác, bất thiện chưa được đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung ngày hôm nay,
chúng có thể là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy, để đoạn tận các pháp ác, bất thiện ấy, cần
phải tận lực tác động ước muốn, tinh cần,
tinh tấn, nỗ lực không có thối chuyển, chánh niệm và tỉnh giác.
Ví như, này các Tỳ Kheo, áo bị cháy hay đầu bị cháy, thời để dập
tắt áo ấy hay đầu ấy, cần phải tận lực tác động ước muốn, tinh tấn tinh cần nỗ
lực, không có thối chuyển, chánh niệm và tỉnh giác.
Cũng vậy, này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy để đoạn tận các ác, bất thiện pháp
ấy, cần phải tận lực tác động ước muốn, tinh tấn, tinh cần, nỗ lực, không có
thối chuyển, chánh niệm và tỉnh giác.
Nếu vị Tỷ-kheo ấy, trong khi suy
xét biết được như sau:
"Ta không
có những pháp ác, bất thiện chưa đoạn tận, nếu ta lỡ mệnh chung đêm nay,
chúng có thể là chướng ngại cho ta".
Này các Tỷ-kheo, Tỷ-kheo ấy cần phải sống hoan hỷ
hân hoan, ngày đêm cần phải học tập trong các thiện pháp.
5. Này các Tỷ-kheo, niệm về chết tu tập như vậy
làm cho sung mãn như vậy, được quả lớn, được lợi ích lớn, thể nhập vào bất tử,
cứu cánh là bất tử.
