SN 22.123 – Kinh Vị Có Nghe (Như lý tác ý 5 thủ uẩn Vô thường, Khổ, ..., Vô ngã)

SN 22.123 – Kinh Vị Có Nghe: Sutavantasuttaṃ

1. Một thời, Tôn-giả Sāriputta (Xá-lợi-phất) và Tôn-giả Mahākoṭṭhika trú ở Bārāṇasī (Ba-la-nại), tại Isipatana (Chư Tiên đọa xứ), vườn Lộc Uyển.

2. Rồi Tôn-giả Mahākoṭṭhika, vào buổi chiều, từ Thiền tịnh đứng dậy, đi đến Tôn-giả Sāriputta; sau khi đến, nói lên những lời hỏi thăm thân hữu, rồi ngồi xuống một bên.

3. Ngồi xuống một bên, Tôn-giả Mahākoṭṭhika thưa với Tôn-giả Sāriputta như sau:

- Thưa Hiền-giả Sāriputta, những pháp gì Tỷ-kheo có nghe cần phải như lý tác ý?

4. - Này Hiền-giả Koṭṭhika, Tỷ-kheo có nghe cần phải như lý tác ý năm thủ uẩn là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

5. Thế nào là năm? Tức là

1)     sắc thủ uẩn,

2)     thọ thủ uẩn,

3)     tưởng thủ uẩn,

4)     hành thủ uẩn,

5)     thức thủ uẩn.

Này Hiền-giả Koṭṭhika, vị Tỷ-kheo có nghe cần phải như lý tác ý năm thủ uẩn là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

6. Này Hiền-giả, sự kiện này xảy ra: Tỷ-kheo có nghe do như tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã, có thể chứng được quả Dự lưu.

7. - Với Tỷ-kheo đã chứng quả Dự lưu, này Hiền-giả Sāriputta, những pháp gì cần phải như lý tác ý?

8. - Với Tỷ-kheo đã chứng quả Dự lưu, này Hiền-giả Koṭṭhika, cần phải như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

9. Sự kiện này có thể xảy ra, này Hiền-giả, Tỷ-kheo Dự lưu, do như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã, có thể chứng được quả Nhứt lai.

10. - Nhưng Tỷ-kheo Nhứt lai, này Hiền-giả Sāriputta, phải như lý tác ý các pháp gì?

11. - Tỷ-kheo Nhứt lai, này Hiền-giả Koṭṭhika, phải như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

12. Sự kiện này có thể xảy ra, này Hiền-giả, Tỷ-kheo Nhứt lai, do như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã, có thể chứng được quả Bất lai.

13. - Nhưng Tỷ-kheo Bất lai, này Hiền-giả Sāriputta, cần phải như lý tác ý những pháp gì?

14. - Tỷ-kheo Bất lai, này Hiền-giả Koṭṭhika, cần phải như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

15. Sự kiện này có thể xảy ra, này Hiền-giả, Tỷ-kheo Bất lai, do như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã, có thể chứng được quả A-la-hán.

16. - Nhưng vị A-la-hán, này Hiền-giả Sāriputta, cần phải như lý tác ý các pháp gì?

17. - Vị A-la-hán, này Hiền-giả Koṭṭhika, cần phải như lý tác ý năm thủ uẩn này là vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

18. Với vị A-la-hán, này Hiền-giả, không có gì phải làm nữa, hay không có phải thêm gì nữa trong công việc làm. Nhưng sự tu tập, làm cho sung mãn những pháp này sẽ đưa đến hiện tại lạc trú và chánh niệm tỉnh giác.